ProducenciPodejrzenie nietrzeźwości
W pierwszej kolejności, należy wskazać, że podstawą badania alkomatem powinno być uzasadnione podejrzenie, że pracownik może znajdować się pod wpływem alkoholu. Podejrzenie takie może zachodzić, jeżeli pracownik zachowuje się inaczej niż zazwyczaj czy też jeżeli pracodawca lub inna osoba wyczuje od niego alkohol. Niektórzy pracodawcy wykonują jednak rutynowe kontrole trzeźwości, nawet bez względu na to, jak zachowuje się pracownik i czy może on być pod wpływem alkoholu, czy też nie. Tego typu wyrywkowe kontrole należy uznać za niedozwolone. Zgodnie bowiem z art. 11 Kodeksu pracy, pracodawca ma obowiązek poszanowania godności oraz innych dóbr osobistych pracownika. Wyrywkowe kontrole trzeźwości mogą natomiast uderzać we wskazane powyżej dobra. Co więcej, zwykle takie kontrole wpłyną negatywnie na atmosferę panującą w pracy oraz nastawienie pracowników.
Niezależnie od wykonania badania wskazać należy, że pracodawca ma obowiązek odsunąć czasowo od pracy pracownika, co do którego istnieje uzasadnione podejrzenie, że może on być nietrzeźwy, co wynika bezpośrednio z obowiązku pracodawcy dotyczącego zapewnienia bezpieczeństwa na terenie zakładu pracy.
Zgoda pracownika
Pracownicy często zadają pytanie, czy mają obowiązek poddawać się badaniu alkomatem. Odpowiedź na to pytanie powinna być przecząca - badanie pracownika alkomatem jest możliwe jedynie, jeżeli pracownik wyrazi na to zgodę. Jeżeli pracodawca chciałby zmusić pracownika do przeprowadzenia badania, ryzykuje, że postawiony mu będzie zarzut naruszenia dóbr osobistych pracownika. W takim przypadku pracodawcę mogą spotkać dotkliwe konsekwencje, jak nawet obowiązek zapłaty odszkodowania lub zadośćuczynienia na rzecz pracownika. Co więcej, przymusowe badanie pracownika może ingerować także w sferę prywatności pracownika, a w konsekwencji prowadzić do naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych.
Nie można przy tym uznawać, że odmowa poddania się badaniu jest równoznaczna z przyznaniem się do bycia pod wpływem alkoholu. Jeżeli pracodawca nadal będzie dążył do badania pracownika alkomatem, ma jeszcze jedno wyjście z sytuacji - może wezwać odpowiednie organy (na przykład policję), które będą dysponować odpowiednimi środkami i uprawnieniami wynikającymi z przepisów prawa, pozwalającymi tymże organom na przymuszenie pracownika do wykonania badania. Jeżeli w wyniku badania przeprowadzonego przez odpowiednie organy doszłoby do ustalenia, że pracownik znajdował się pod wpływem alkoholu, to może on zakwestionować ten wynik i poddać się badaniu z krwi, przeprowadzonym na koszt pracodawcy. W takim przypadku należy jednak pamiętać, ze pracodawca może obciążyć kosztami badania pracownika, o ile test na obecność alkoholu wykonany z krwi potwierdzi wynik badania alkomatem.
Wyjątkiem od powyższego jest przypadek, kiedy w miejscu pracy miał miejsce wypadek, w którym udział brał pracownik. Wówczas tenże pracownik nie może odmówić badania na obecność alkoholu, przy czym bez różnicy jest forma badania (może to być badanie alkomatem, badanie z krwi lub z moczu). Niewykonanie badania, nawet w sytuacji, kiedy pracownik był trzeźwy, powoduje utratę ubezpieczenia wypadkowego.
Zdarza się także, że badanie alkomatem w pracy następuje na żądanie pracownika, który chce udowodnić pracodawcy, że nie znajduje się pod wpływem alkoholu. Taka sytuacja jest jak najbardziej dopuszczalna.
Nietrzeźwość w pracy - konsekwencje
Stawienie się w pracy w stanie nietrzeźwości stanowi ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych. Może ono być podstawą nawet do tzw. zwolnienia dyscyplinarnego z pracy, czyli zwolnienia z winy pracownika bez zachowania okresu wypowiedzenia. Inne, mniej dotkliwe konsekwencje, to ukaranie karą porządkową, np. karą upomnienia, nagany lub karą pieniężną.